Dưới bầu trời mùa thu xám xịt, những chiếc lá vàng rơi xào xạc như những lời thì thầm của ký ức, phủ đầy lối mòn dẫn tới ngôi nhà gỗ cũ kỹ nằm sâu trong khu rừng vắng. Gió heo may mang theo hơi lạnh se sắt, luồn qua kẽ cửa sổ ọp ẹp, đánh thức những lớp bụi thời gian đang ngủ yên trên chiếc bàn gỗ mối ăn lỗ chỗ. Ở đó, giữa một không gian tĩnh lặng đến mức có thể nghe thấy tiếng trái tim mình đập, một người đàn ông mái tóc đã điểm bạc ngồi lặng lẽ, đôi mắt đục mờ hướng về phía chiếc hộp gỗ sơn mài cũ kỹ đặt giữa bàn. Đó là Linh, một nhà điêu khắc đã từ bỏ ánh đèn sân khấu của thành phố phồn hoa để tìm về nơi này, nơi ký ức về một tình yêu chưa bao giờ nguôi ngoai vẫn còn vẹn nguyên như lớp sơn mài ngày nào. Anh mở chiếc hộp, bên trong là một bức tượng gỗ nhỏ, một người phụ nữ với nụ cười có thể làm tan biến mùa đông lạnh giá nhất, đôi mắt hình hạt nhãn long lanh như chứa cả bầu trời sao đêm mùa hạ. Đó là Mai, người con gái đã rời xa anh hai mươi mùa thu trôi qua, nhưng trong trái tim anh, cô vẫn sống động như thể chỉ mới rời khỏi căn phòng này vài giây trước đây.
Họ gặp nhau trong một mùa hè rực rỡ, khi Linh, một chàng trai trẻ đầy nhiệt huyết với những giấc mơ nghệ thuật, lang thang vào ngôi làng nhỏ ven con sông Đáy hiền hòa để tìm kiếm cảm hứng. Anh thấy cô dưới tán cây cổ thụ, đang ngồi vẽ những bông lau trắng ngần đung đưa trong gió. Ánh nắng vàng óng ả xuyên qua kẽ lá, tô điểm lên mái tóc dài đen nhánh của cô, khiến cô trông như một nàng tiên phiêu lãng giữa chốn trần gian. Linh đã đứng đó, say đắm nhìn cô, trái tim như ngừng đập trước vẻ đẹp thuần khiết và bình yên đến lạ. Khi Mai ngẩng lên, đôi mắt ấy chạm vào anh, và thế giới của Linh từ khoảnh khắc đó đã xoay quanh nụ cười của cô. Tình yêu của họ nảy nở nhanh và mãnh liệt như cỏ dại gặp mưa rào mùa hạ. Họ cùng nhau dạo bước trên những cánh đồng bát ngát, nơi hương lúa chín thơm nồng nàn quyện trong gió. Họ ngồi bên bờ sông, chân đung đưa trong dòng nước mát lạnh, kể cho nhau nghe về những ước mơ, hoài bão. Linh nói về những bức tượng anh muốn tạo ra, những tác phẩm sẽ trường tồn với thời gian, còn Mai thì thầm về một mái ấm nhỏ, nơi có tiếng cười trẻ thơ và bình yên. Cô là hiện thân của sự dịu dàng và kiên cường, một người con gái làng chài mạnh mẽ nhưng ẩn chứa một tâm hồn nghệ sĩ đầy nhạy cảm. Cô dạy anh cách lắng nghe tiếng thì thầm của gió qua kẽ lá, tiếng róc rách của dòng sông, và cả tiếng đập của trái tim mình. Mỗi đường nét trên khuôn mặt cô, mỗi cử chỉ nhỏ của cô đều được anh khắc ghi vào tâm trí, trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho những tác phẩm của anh. Anh đã tạc tượng cô từ một khối gỗ mít, và dưới bàn tay tài hoa của anh, khối gỗ vô tri đã trở thành một kiệt tác sống động, mang theo linh hồn của người anh yêu. Họ hứa hẹn sẽ ở bên nhau đến hết cuộc đời này, dẫu biết rằng gia đình Mai không mấy hài lòng với một người nghệ sĩ nghèo, lang bạt kỳ hồ như anh. Nhưng tình yêu của họ, vào thời điểm đó, dường như đủ mạnh để vượt qua tất cả. Họ tin vào điều đó.
Rồi mùa đông năm ấy đến sớm và khắc nghiệt hơn mọi năm. Những cơn gió bấc tràn về mang theo cái lạnh cắt da cắt thịt, và cùng với nó là một tin sét đánh: Mai bị ốm nặng. Căn bệnh đến nhanh và hung hãn một cách đáng sợ, nó tàn phá sức khỏe vốn dĩ tràn đầy của cô một cách không thương tiếc. Linh đã bán tất cả những gì có thể, từ những tác phẩm anh yêu quý đến chiếc xe đạp cà tàng, để chạy chữa cho cô. Anh ngồi bên giường bệnh, nắm chặt bàn tay ngày một nhỏ xíu của cô, kể cho cô nghe về tương lai tươi sáng phía trước, về ngôi nhà nhỏ bằng gỗ giữa rừng mà họ sẽ cùng nhau xây nên. Mai luôn mỉm cười, đôi mắt sâu thẳm nhìn anh đầy thương yêu và một chút gì đó Linh không thể nào hiểu nổi – nỗi tiếc nuối khôn nguôi của một linh hồn biết mình sắp lìa xa. Cô thì thào với anh, giọng nói yếu ớt như sợi chỉ khói: “Dù có chuyện gì xảy ra, em cũng sẽ mãi mãi tìm về bên anh. Tình yêu của chúng mình là vĩnh cửu, Linh ạ. Nó sẽ không bao giờ tắt.” Và rồi, vào một buổi sáng tinh mơ, khi sương muối phủ trắng xóa ô cửa sổ, Mai đã ngừng thở, đôi mắt nhắm lại như đang chìm vào một giấc ngủ dài, để lại Linh trong cõi đời đơn độc với một nỗi đau đớn tột cùng, một sự trống rỗng không gì có thể lấp đầy. Cái chết của cô không chỉ lấy đi tình yêu của đời anh, mà còn như cướp mất một phần linh hồn anh. Anh gần như gục ngã.
Sau đám tang của Mai, Linh như một cái xác không hồn. Anh rời bỏ ngôi làng, bỏ lại sau lưng tất cả ký ức đẹp đẽ lẫn đau thương, lao vào cuộc sống thành thị ồn ã. Anh cố gắng chôn vùi nỗi đau trong công việc, trong những cuộc vui bất tận, trong vòng tay của những người phụ nữ khác. Anh trở nên nổi tiếng với những tác phẩm điêu khắc đầy trừu tượng và xa lạ, nhưng chúng thiếu đi sự ấm áp, thiếu đi cái hồn mà trước đây các tác phẩm của anh từng có. Mỗi tác phẩm đều lạnh lùng và xa cách, phản chiếu chính tâm hồn hoang mang và đóng băng của anh. Dù đứng giữa đám đông, anh vẫn cô đơn. Dù được vây quanh bởi những lời khen ngợi, anh vẫn trống rỗng. Nụ cười của Mai, hơi ấm của cô, giọng nói của cô, tất cả vẫn ám ảnh anh mỗi đêm. Tình yêu ấy, nỗi đau ấy, là một vết sẹo không bao giờ lành, một bài ca buồn không bao giờ dứt. Nó sống trong anh, thở trong anh, và khiến anh không thể nào yêu thêm bất kỳ ai khác. Sau nhiều năm vật lộn với sự trốn chạy, Linh nhận ra rằng mình không thể giả vờ sống tiếp được nữa. Anh cần phải trở về, đối mặt với quá khứ, đối mặt với nỗi đau mà anh đã chôn sâu trong lòng. Và thế là, sau hai thập kỷ, anh trở lại ngôi nhà gỗ cũ, nơi chứng kiến những ngày tháng hạnh phúc ngắn ngủi nhưng rực rỡ nhất đời anh.
Căn nhà vẫn y nguyên như ngày anh bỏ đi, chỉ có thêm lớp bụi dày của thời gian. Và rồi, anh tìm thấy chiếc hộp. Khi mở ra, nhìn thấy bức tượng gỗ khắc họa hình ảnh Mai, tất cả cảm xúc ùa về như một cơn lũ, nhấn chìm anh trong biển ký ức. Anh ôm bức tượng vào lòng, những giọt nước mắt nóng hổi lăn dài trên má, rơi xuống lớp gỗ mịn màng. Anh khóc cho tình yêu đã mất, cho những năm tháng lãng phí trong đau khổ và trốn chạy. Anh ngồi đó suốt đêm, bên ngọn nến leo lét, kể cho Mai nghe về hai mươi năm qua của anh, về sự cô đơn và nỗi nhớ mong khôn nguôi. Và rồi, một điều kỳ lạ đã xảy ra. Khi bình minh ló rạng, những tia nắng đầu tiên chiếu xuyên qua ô cửa sổ, rọi thẳng vào bức tượng trong lòng anh, anh cảm thấy một hơi ấm kỳ lạ tỏa ra từ khối gỗ, không phải là hơi ấm của mặt trời, mà là một thứ gì đó thân thuộc, dịu dàng, như một cái chạm tay đầy yêu thương. Một làn gió nhẹ, dù cửa sổ đóng chặt, khẽ luồn vào phòng, mang theo hương hoa nhài thoang thoảng – mùi hương yêu thích của Mai. Trong khoảnh khắc mơ hồ ấy, Linh như nghe thấy tiếng thì thầm quen thuộc, nhẹ nhàng vang lên bên tai: “Anh đã về nhà rồi, Linh.” Trái tim anh như ngừng đập. Anh nhắm mắt lại, cảm nhận sự hiện diện đó, nó thật gần, thật chân thực. Phải chăng đó chỉ là ảo giác của một tâm hồn quá đỗi nhớ thương và mệt mỏi? Hay đó là điều mà Mai đã hứa với anh: cô sẽ mãi mãi tìm về?
Kể từ ngày hôm đó, Linh sống trong sự bình yên lạ thường. Anh không còn cảm thấy cô đơn nữa. Căn nhà gỗ như được hồi sinh, tràn ngập ánh sáng và hơi ấm. Anh bắt đầu lại công việc điêu khắc, nhưng lần này, những tác phẩm của anh không còn vẻ xa lạ và lạnh lùng nữa. Chúng tràn đầy sự sống, sự dịu dàng và một tình yêu sâu lắng. Anh tạc lại khuôn mặt Mai từ trí nhớ, mỗi đường nét đều chứa đựng một kỷ niệm, một nỗi nhớ. Và trong mỗi tác phẩm, anh như cảm nhận được sự dìu dắt, sự đồng hành của cô. Giờ đây, anh hiểu rằng tình yêu đích thực không bao giờ biến mất. Nó không bị ràng buộc bởi thể xác hay không gian, thời gian. Nó tồn tại ở một dạng thức khác, sâu sắc và vĩnh hằng hơn. Mai vẫn ở bên anh, trong trái tim anh, trong từng hơi thở, trong từng nhịp đập, và trong từng tác phẩm anh tạo ra. Nỗi đau mất mát vẫn còn đó, nhưng nó đã không còn là một vết thương rỉ máu nữa. Nó đã trở thành một phần của anh, một minh chứng cho một tình yêu đã từng tồn tại, một tình yêu quá đỗi đẹp đẽ và mãnh liệt nên không thể nào bị lãng quên. Nó là ngọn lửa âm ỉ cháy suốt hai mươi năm, và giờ đây, khi anh chấp nhận nó, ngọn lửa ấy không thiêu rụi anh nữa, mà sưởi ấm cho anh, soi sáng cho anh trên con đường còn lại. Linh biết rằng một ngày nào đó, anh sẽ lại được gặp Mai, nhưng cho đến lúc đó, anh sẽ sống thật trọn vẹn, mang theo hình bóng cô như một ngọn đuốc dẫn lối. Dưới tán rừng mùa thu, ngôi nhà gỗ nhỏ đứng đó, im lặng và kiên cố, như một chứng nhân cho một câu chuyện tình yêu vượt qua cả sự sống và cái chết, một tình yêu không thể nào quên.
