Tôi tên là Giang, năm nay 35 tuổi. Tôi từng là kế toán trưởng của một công ty phân phối mỹ phẩm tại quận 1. Tôi làm ở đó gần 4 năm, không nghỉ ngày nào, chưa bao giờ trễ deadline, không dính lỗi nghiêm trọng.
Ngày tôi báo tin có thai, tôi cứ nghĩ mình sẽ nhận được lời chúc mừng.
Sếp chỉ nhìn tôi vài giây, rồi nói:
“Công ty đang tái cấu trúc. Em nên nghỉ sớm đi cho nhẹ cả đôi bên.”
Tôi hỏi lại:
“Ý anh là… cho nghỉ việc?”
“Không đuổi, nhưng không giữ. Mình không phù hợp với giai đoạn mới. Anh nghĩ em hiểu.”
Tôi hiểu quá rõ. Không ký hợp đồng bảo vệ thai sản. Không bảo lưu gì hết. Tôi bị “ép nghỉ” ngay trước 3 tháng cuối thai kỳ.
⸻
Tôi về, không kiện cáo gì. Tôi biết mình không có thời gian và tinh thần để chiến đấu lúc bụng bầu 6 tháng.
Tôi sinh con trong stress, nuôi con bằng tiền tiết kiệm, nhận làm báo cáo sổ sách online cho vài khách nhỏ.
Tôi không có điều kiện học cao hơn. Nhưng tôi có thói quen không bỏ nghề.
⸻
Khi con được 3 tuổi, tôi nộp đơn xin làm lại. Không ai nhận tôi cả. Họ sợ “phụ nữ có con nhỏ nghỉ đột xuất”. Câu trả lời tôi nhận được nhiều nhất:
“Chị rất tốt. Nhưng bên em cần người linh hoạt hơn.”
Tôi không phản ứng. Tôi lặng lẽ học thêm chứng chỉ kiểm toán, xin làm part-time cho công ty kiểm toán tư nhân.
Rồi tôi lên kiểm toán cấp 2. Rồi trưởng nhóm. Sau đó là chuyên viên pháp lý tài chính nội bộ – chuyên đi rà soát sổ sách cho các doanh nghiệp sắp IPO.
5 năm sau khi bị sa thải, tôi có mặt trong đoàn kiểm toán độc lập rà soát lại sổ sách cho một công ty chuẩn bị gọi vốn.
Tên công ty: L&N Beauty.
Chính là công ty từng đuổi tôi khi tôi đang mang thai.
⸻
Tôi vào phòng họp, ký tên vào bảng xác nhận kiểm toán nội bộ. CEO mới không phải sếp cũ tôi. Nhưng trưởng phòng tài chính hiện tại chính là người từng thay thế tôi năm đó.
Cô ta liếc tôi, ngỡ ngàng:
“Chị… làm kiểm toán à?”
Tôi gật đầu:
“Chị là người rà sổ của công ty em 5 năm trước. Hôm nay chị sẽ rà lại sổ này – chỉ khác là chị đứng ở bên quyền kiểm tra.”
⸻
Tôi không nói gì nhiều. Tôi chỉ âm thầm lật từng sổ. Trong vòng 1 tuần, tôi phát hiện:
•Báo cáo thuế bị điều chỉnh sai lệch 3 quý liên tục
•Lợi nhuận khai khống trong báo cáo để tăng định giá trước IPO
•Một khoản tiền “chi phí tiếp thị” được ghi trùng đến 8 lần – tổng hơn 2,4 tỷ
Tôi tổng hợp hồ sơ, ký xác nhận gửi cho ban kiểm soát và cả bên nhà đầu tư lớn.
⸻
Một tháng sau, dự án IPO của L&N Beauty bị đình lại vô thời hạn. Họ bị điều tra gian lận tài chính nội bộ.
Người phụ trách tài chính – cô thay thế tôi – bị đình chỉ.
Tôi không nói gì. Tôi chỉ gửi đúng email đúng người. Tôi không cần hét vào mặt ai rằng tôi từng bị đuổi. Tôi chỉ ngồi vào đúng vị trí mà họ từng nghĩ tôi không đủ tầm.
⸻
Vài tuần sau, tôi nhận được email xin gặp riêng từ CEO mới của L&N:
“Tôi không biết chị từng làm ở đây. Nếu biết, có lẽ tôi sẽ mời chị làm tư vấn chiến lược từ đầu.”
Tôi chỉ đáp:
“Cảm ơn. Nhưng tôi không làm cố vấn cho công ty từng coi phụ nữ mang thai là gánh nặng.”
⸻
Tôi không trả đũa. Nhưng tôi trả lại đúng điều họ từng làm – bằng cách giữ công lý ở vị trí của mình.
5 năm trước, tôi bị đẩy ra như một gánh nặng.
5 năm sau, tôi là người giữ lại toàn bộ sự minh bạch cho cả một cuộc IPO.
Và quan trọng nhất:
Con gái tôi đã nhìn thấy mẹ nó không gục ngã – mà đứng lên, bằng chính công việc mình giỏi nhất.
